Oluşum ve gelişim nedir? Bugün bu iki terimin ne olduğunu, farklarını ve hem oluşum hem de gelişimin şartları var mı? Bu konu üzerinde inceleme yapacağız ve tartışacağız. Bu iki kavramı anlamamız için öncelikle ne anlama geldiklerini, neyi ifade ettiklerini ve nerede kullanıldıklarını bilmemizde fayda olacağını düşünüyorum. Bu sebepten ötürü isterseniz önce kavramlarımızı inceleyelim. Oluşum terimi, oluşmak eylemi ve yer bilim – gök bilim terimi olarak kullanılır. Örneğin; katman, kütle, gökcismi vb. gibi zamanla biçimlenip ortaya çıkma, biçimlenme süreci. İngilizce formation demektir. Yani, Şekil verme, düzenleme, tertip, oluş, teşekkül, birlik, düzen, Oluşum, formasyon gibi birçok zengin içeriği ihtiva eder. Gelişim terimi, gelişmek eylemi ve serpilip büyüme (canlılar için) terimi olarak kullanılır. İngilizce evolution demektir. Yani Arka arkaya gelme, yayma, verme, inkişaf, gelişme, açılma, evrim, tekâmül vs. gibi birçok zengin içeriği ihtiva eder. Buraya kadar her iki kavramı da terminoloji cihetinden inceledik. Sonuç olarak her iki kavramında bize ne anlam ifade ettiğini ve iktiza ettiğini öğrenmiş olduk. Metnin giriş kısmında bahsetmiş olduğum gibi oluşum ve gelişim terimlerinin farkları var mı? Ortak yönleri nelerdir? Kesiştiği noktalar nelerdir? Yani kısacası bu iki terimin ortak bir payda da buluştuğu alanları tartışacağız. Fakat bu aşamaya geçmeden önce evrendeki her şeyin istisnasız oluşabilmesi ve gelişebilmesi için mutlaka belirli şartların yerine gelmesi gerekmektedir. Bu şartlar herhangi bir şeyin oluşumunda ve gelişiminde farklılık gösterebilir. Örneğin mikrobiyolojide bazı organizmalar, anaerobdur. Anaerob: (Yun. an: sız; aer: hava; bios: hayat) Oksijen yokluğunda yaşayabilen herhangi bir organizmadır. Serbest oksijenin bulunmadığı koşullarda yaşama ve büyüme yeteneğine sahip organizma, anaerobik. Yani, buradaki oluşum için oksijene ihtiyaç duymuyor. Bir nevi bu da oluşum için bir şarttır. Fakat bu olayın tam tersi olarak aerob organizmalar mevcuttur. Peki aerob organizma nedir? Aerob: (Yun. aer: hava; bios: hayat) Oksijen varlığında yaşayabilen herhangi bir organizmadır. Oksijen varlığında yaşayabilen organizma, aerobik. Yani, buradaki oluşum için ise oksijene ihtiyacı vardır. Yani genel olarak baktığımızda oluşum için şartların yerine gelmesi gerekmektedir. Biyolojik olarak verdiğimiz bu örnek haricinde farklı alanlardan da örnekleme yapabiliriz. Bir başka alandan ilerleyelim tartışmamıza. Spor alanından bir örnekleme yapalım. Spor kendi alanı içeresinde geniş yayılmış ve her alanın farklı farklı oluşum ve gelişim mekanizmaları ihtiva eder. Bununla birlikte elbette bu mekanizmaların şartlarını da içerisinde barındırıyor. Örneğin maç yapabilmek için kurallar gereği iki takım ve hakemlerin olması gerekmektedir. Buradaki oluşumun ve gelişimin şartı ise kurallardır. Peki kurallar nelerdir? Eğer futbol maçı yapıyorsak on bir kişiden oluşmuş iki takım ve dört hakem güruhunun olması kuraldır. Örneğimize bir de dini açıdan örneklemeler yaparak devam etmek istiyorum. İbadetlerimizi yerine getirmek için bazı şartlar ve koşullar gerekiyor. Yani, oluşum ve gelişim mekanizmamızın şartlara ihtiyacı var. Mesela namaz kılmak istiyorsak önce ergenlik dönemine erişmiş olmamız gerekiyor. Daha sonra sırasıyla vaktin girmesi, temiz olmamız, abdest almamız vs. gibi şartları vardır. Oruç tutmak istiyorsak Genel Vücûb şartları yanında kişinin ayrıca oruç tutmaya güç yetirecek durumda olması ve yolcu olmaması da şarttır. Bu ve bunlar gibi birçok örnekleme yapabiliriz mesela mühendis olmak istiyorsak matematiği iyi bilmemiz gerekiyor, öğretmen olmak istiyorsak hemen hemen her konuda bilgi ve fikir sahibi olmalıyız. Çünkü bir toplumun yetişmesinde ve ihyasında öğretmenlerimiz çok önemlidir. Amacım burada kesinlikle öğretmenleri hedef almak değil. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün saygı değer öğretmenlerimize söylemiş bir söze istinaden bu şekilde yazdım. “Öğretmenler! Cumhuriyet sizden, fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür nesiller ister.” Genel olarak giriş, gelişme ve sonuç şeklinde neticelenen her metinde olduğu gibi öncelikle mekanizmanın şart ve koşullarını yerine getirerek oluşumunu sağladık. Daha sonra oluşum tamamlandıktan sonra toprağa gömülmüş bir tohumun karanlığa ve suya ihtiyacı olduğu gibi gelişim için de gerekleri koşulları da yerine getirerek inkişaf etmesini sağladık. Neticesi olarak da herkesin kendisi için oluşum ve gelişimin neticesini almasını beklemektir. Yani oluşum ve gelişim bir motor çarkının parçası gibidir. Çünkü şart ve koşullar olmadan oluşum gerçekleşemez. Oluşum gerçekleşemediği için de gelişim gözlemlenemez. Gelişim, oluşumun bir parçasıdır. Unutmayın! Toplumda, hangi şartlar ve koşullar altında yaşadığımızı kendimizden başka kimse bilemez. Bunun bir sonucu olarak muhtemelen sizin psikolojinizi ve ne kadar zor durumda olduğunuzu asla anlamayacaklardır. Şartlar ve koşullar her ne olursa olsun inanmaktan ve gayret etmekten asla vazgeçmeyin… Kendinize sizden başka yardım edecek kimse yok. En büyük ve en önemli rakibiniz bir gün önceki kendinizdir!